Tỉ lệ ảnh trong nhiếp ảnh là một trong những yếu tố đặc biệt quan trọng giúp bức ảnh thêm phần có hồn hơn cũng như có thể thể hiện được cảm xúc, mục đích sử dụng của bức ảnh. Vậy nên chọn tỉ lệ ảnh trong nhiếp ảnh như thế nào? Có những tỉ lệ nhiếp ảnh nào? Cùng Vietnam Photographer đi hết bài viết để có được câu trả lời nhé!
Mục Lục
Tỉ lệ ảnh trong nhiếp ảnh là gì?
Tỉ lệ ảnh hay còn được biết đến với tên gọi là tỉ lệ khung hình. Đây chính là phần tỉ số giữa chiều rộng và chiều cao của một bức ảnh. Tỉ lệ này sẽ được hiển thị bằng 2 số cho bạn dễ hinh dung là 3:2, 4:3,... con số này dùng để mô tả mối quan hệ giữa phần chiều ngang và chiều dọc của khung hình.
Khi có thể xác định được đùng tỉ lệ, người chụp sẽ dễ dàng kiểm soát bố cục, độ hài hòa của các yếu tố có trong khung hình. Phần tỉ lệ này thường sẽ được thiết lập bởi cảm biến của máy ảnh. Tuy nhiên người chụp vẫn có thể chủ động để thay đổi trong phần cài đặt theo ý mình.
Tỉ lệ trong khung hình không chỉ thể hiện con số kỹ thuật mà nó còn thể hiện được phong cách và cả mục đích sử dụng ảnh của bạn. Với hình ảnh đăng mạng xa hộ sẽ phù hợp cho tỉ lệ vuông, tỉ lệ 16:9 sẽ phù hợp cho video, trình chiếu màn hình lớn,...
Vì sao nên thay đổi tỉ lệ ảnh khi chụp hình?
Đầu tiên khi thay đổi tỉ lệ ảnh theo từng nhu cầu khác nhau nó sẽ giúp tối ưu được phần bố cục từ đó tăng tính thẩm mỹ hơn cũng như phù hợp cho từng mục đích sử dụng. Ở mỗi phong cách, đối tượng khác nhau chúng ta sẽ có tỉ lệ chụp khác nhau để có thể làm nổi bật được chủ thể, tạo chiều sâu cho khung hình. Với việc chọn được tỉ lệ phù hợp ngay từ đầu sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian hậu cảnh và kiểm soát tốt về nhu cầu mà bạn muốn truyền tải qua bức ảnh.
Những tỉ lệ ảnh phổ biến trong nhiếp ảnh và ứng dụng của nó
Hiện nay tỉ lệ ảnh được sử dụng phổ biến gồm 4 tỉ lệ phổ biến bao gồm 4:3, 3:2, 1:1, 16:9. Ở mỗi tỉ lệ đều sẽ có cho mình những đặc điểm riêng và nó sẽ phù hợp theo từng loại ảnh khác nhau. Cụ thể:
- Tỉ lệ ảnh 3:2: đây là tỉ lệ phổ biến và được duy trì ở hầu hết các dòng máy ảnh DSLR hoặc full-frame. Cảm biến kích thước 36x24, tỉ lệ này với khung hình có chiều dài hơn so với chiều cao. Nó sẽ mang đến cảm giác thoáng đãng, cân đối nên khá thích hợp cho chụp ảnh chân dung, phong cảnh hoặc ảnh sự kiện.
- Tỉ lệ ảnh 4:3: là tỉ lệ được sử dụng phổ biến trong các dòng máy ảnh micro four-thirfs và ở một số dòng máy ảnh compact. Tỉ lệ này phần khung hình sẽ có xu hướng vuông hơn so với khung 3:2 nên nó thường sẽ thích hợp cho việc chụp ảnh tài liệu, ảnh gia đình, ảnh khổ A4, ảnh trình chiếu trên màn hình máy ảnh.
- Tỉ lệ ảnh 1:1: đây chính là tỉ lệ vuông đầy hoàn hảo và sẽ thường gắn liền với phong cách ảnh nghệ thuật đương đại hay những bức ảnh Instagram. Với khung hình vuông bạn sẽ dễ dàng tập trung vào chủ thể ảnh từ đó tạo nên cảm giác đối xứng, tối giản và cũng đầy hiện đại. Tỉ lệ này thường phù hợp cho việc chụp ảnh đồ vật, flatlay, thời trang hay chụp ảnh chân dung.
- Tỉ lệ ảnh 16:9: là tỉ lệ ảnh mang đến hơi hướng điện ảnh, chúng ta sẽ thường thấy nó trong video hay trong ảnh trình chiếu. Khung hình rộng, bạn có thể mang tạo ra được những bức ảnh mang phong cảnh có chiều sâu lớn hay khung cảnh đông người với hiệu ứng thị giác mạnh mẽ nhất.
Ở mỗi tỉ lệ đều sẽ có ưu điểm riêng. Việc lựa chọn được phần bố cục phù hợp sẽ làm hài hòa bức ảnh cũng như làm nổi bật được thông điệp mà bạn muốn truyền tải thông qua bức hình.
Hướng dẫn cách thay đổi tỉ lệ trong khung hình
Các dòng máy ảnh hiện nay như mirrorles hay máy ảnh kỹ thuật số đều có tính năng thay đổi được tỉ lệ ảnh trực tiếp trên máy. Vậy nên bạn có thể thay đổi tỉ lệ khung hình đầy dễ dàng thông qua menu cài đặt hoặc ở phần giao diện Live View. Cách thay đổi tỉ lệ khung hình như sau:
Truy cập vào menu chính đến mục image size hoặc aspect ratio. Lúc này bạn có thể tùy ý để lựa chọn tỉ lệ mà mình mong muốn như 3:2, 4:3, 1:1, 16:9. Lưu ý hãy lựa chọn tỉ lệ khung hình mà bạn mong muốn tước khi tiến hành chụp nhằm giúp máy có thể tự động crop khung hình theo như ý định ban đầu của bạn.
Với những dòng máy ảnh có trang bị kính ngằm điện tử hay màn hình Live View, hình ảnh sẽ hiển thị theo đúng với tỉ lệ mà bạn chọn, điều này giúp căn chỉnh được bố cục một cách chính xác. Nếu như máy ảnh của bạn sử dụng kính ngắm quang học, tỉ lệ crop có thể sẽ không hiển thị rõ trong quá trình ngắm chụp. Vậy nên hãy kiểm tra lại trên màn hình sau khi chụp nhé.
Nếu như bạn chụp ảnh ở định dạng JPEG và máy ảnh crop ảnh ngay từ khi lưu file, điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ không thể phục hồi được phần ảnh bị cắt nếu như muốn thay đổi tỉ lệ sau đó. Trong trường hợp chụp ảnh Raw, toàn bộ thông tin trước đó vẫn sẽ được lưa lại và bạn hoàn toàn thay đổi tỉ lệ trong hậu kỳ dễ dàng mà không sợ làm mất đi dữ liệu của hình ảnh.
Ở một số máy ảnh đời mới sẽ được tùy chỉnh trực tiếp tỉ lệ ảnh cho từng chế độ ảnh đơn, liên tục hoặc quay video. Việc này sẽ giúp kiểm soát linh hoạt hơn về phần định dạng ảnh cũng như mục đích sử dụng, từ mạng xã in ấn hay việc trình chiếu đầy chuyên nghiệp.
Nếu máy ảnh của bạn không hỗ trợ việc thay đổi tỉ lệ trực tiếp, bạn có thể crop ảnh về tỉ lệ theo mong muốn ở phần hậu kỳ như lightroom, photosho hay capture one,... Tuy nhiên cách này sẽ khiến bạn mất đi một phần nội dung của hình ảnh.
Trên đây là những tỉ lệ ảnh trong nhiếp ảnh phổ biến hiện nay. Mong rằng với những chia sẻ trên bạn đã có được cho mình những thông tin hữu ích nhất, đừng quên theo dõi web để cập nhật thêm nhiều tin tức về nhiếp ảnh hơn nhé!
